Is creativiteit iets menselijks? Daar begint het steeds minder op te lijken. Er bestaan AI’s die kunstwerken maken, gedichten of filmscripts schrijven. Wat is dan eigenlijk creativiteit? En hoe creatief kan technologie zijn?
Creativiteit nabootsen met een computer
We zien dat technologie steeds geavanceerder wordt. Mensen roepen al tientallen jaren dat menselijke arbeid overbodig gaat worden, compleet overgenomen gaat worden door machines.
Al waren er altijd een aantal type banen, vooral de creatieve beroepen, werden veilig geacht voor de overname van robots. Althans, dat is wat wij vroeger altijd dachten. Maar het frappante van het verhaal is: er komen vanuit de technologie steeds meer signalen dat dit niet het geval is.
Zo is AI al aan de slag gegaan met het schrijven van filmscripts, die ook door regisseurs zijn uitgewerkt. En het algoritme Midjourney heeft afgelopen jaar zelfs een kunstprijs gewonnen met een illustratie. Dit is een programma dat schilderijen of illustraties maakt aan de hand van een aantal termen.
Op het moment dat AI zo’n prijs wint, begin je na te denken: wat is creativiteit? In hoeverre is dat een menselijke eigenschap? En in hoeverre maken wij dingen helemaal zelf? Zijn dat eigenlijk gewoon compilaties van wat wij eerder hebben gezien? En is dat dan iets wat net zo goed is na te bootsen door computeralgoritme? En als onze kunst is na te bootsen, wat blijft er over aan de mens wat niet is na te bootsen? Ook een AI als ChatGTP, die je alles over de mens en onze wereld kan vertellen, doet je dat afvragen.
Wat de mens anders maakt
Wat maakt ons als mensen uniek? Ik denk vooral het feit dat de mens gevoelens heeft. Ik vraag me af of een robot ooit verliefd zou kunnen worden.
Wanneer je algoritme wordt geproduceerd, wordt het gemaakt met een doel. Dit doel is ook waarop hij is geoptimaliseerd. Het doel van een algoritme is bijvoorbeeld om zo goed mogelijk te schaken, en alles wat de robot doet, is dan richting dat doel. Bij de mens is dat heel anders. Wij kunnen zaken verkennen, zonder naar een doel toe te werken. En als we taken krijgen, kunnen we net zo snel weer afgeleid worden en met iets anders aan de slag gaan. Dat is wat de mens bijzonder maakt.
Toch doen alle nieuwe ontwikkelingen op het gebied van AI ons steeds weer opnieuw afvragen: wat maakt een mens een mens?