Een mooi voornemen voor het nieuwe jaar: je wilt een bijdrage leveren aan het inclusiever en diverser maken van je personeelsbestand. Helaas lukt dit maar weinigen. Waarom? Het gaat verder dan enkel mensen met diverse achtergronden en culturen aannemen. Veel verder. Als je denkt dat je er dan al bent, dan ben je enkel bezig met symboolpolitiek.
Diversiteit is hot, maar we zien nog weinig resultaten
We zien dat diversiteit nu hot is. Iedereen doet mee. Maar deze beweging in de maatschappij lijkt toch weinig bij te dragen aan het diversiteitsvraagstuk. Een voorbeeld uit de media: ze maken bij NPO bijvoorbeeld het programma ‘De Nieuwe Maan’, waar mensen met een migratieachtergrond aan tafel schuiven. Dan zijn ze dus mensen met een migratieachtergrond aan het aannemen, om vervolgens te zeggen: ga maar een eigen programma maken. Dan denk ik: dat is toch niet de manier om een meer diverse doelgroep aan te trekken en de media meer divers te maken? Diversiteit is hier misschien de intentie, maar de uitwerking leidt juist tot uitsluiting. En dat zie je rondom het diversiteitsvraagstuk heel vaak gebeuren. Binnen bedrijven wordt er dan misschien een diverse afdeling gevormd, maar zijn de overige afdelingen nog steeds allemaal hartstikke wit. Misschien dat de klantenservice dan een divers team heeft, of andere laagbetaalde functies, maar of je diversiteit dan ook in de bestuurslaag terugziet? Nog veel te weinig.
Dit is typisch tokenisme, iemand met een kleur erbij halen om zogenaamd diversiteit te tonen. Zo zie je in reclames nu ook overal mensen met kleur. We zien wel een bepaalde beweging opkomen, maar we zien nog geen echte resultaten.
Het begint bij perceptie
Hoe we dan wel voor elkaar krijgen onze bedrijven diverser te maken? Het begint bij perceptie. Bij het inzien dat diversiteit echt loont. En voelen dat dit toegevoegde waarde heeft voor je bedrijf. Wat ik vaak zie is dat het bij bedrijven vaak ergens in de buitenschil wordt ingeplugd, maar niet in de kern wordt gedragen. Maar als de mensen aan het roer nog steeds volledig wit zijn, wordt diversiteit, en de toegevoegde waarde daarvan, ook minder goed begrepen. Vaak hoor je als argument: we kunnen ze niet vinden. Maar ze zijn er gewoon. Ga bij de eerste beste universiteit staan, en vertel me dan of ze echt niet te vinden zijn.
Daarnaast is het belangrijk om in te zien dat diversiteit niet alleen loont, maar dat niet divers zijn eigenlijk een handicap is. Het brengt een witte, blinde vlek met zich mee. Je ziet bepaalde dingen niet, je mist een heel ander perspectief. Dat is voor elk bedrijf heel jammer.
Diversiteit vraagt ook om inclusiviteit
Er is een verschil tussen diversiteit en inclusiviteit. Diversiteit toevoegen aan je bedrijf is als het toevoegen van een kaasstengel aan je soep. Inclusiviteit gaat verder. Wil je inclusief worden, dan moet je kijken: wat moeten we hier anders doen, zodat iedereen, ongeacht zijn of haar achtergrond, zich hier thuis voelt. En een deel van de familie kunnen worden.
Een checkvraag die je als bedrijf zou moeten stellen: voelen mensen met een andere achtergrond zich hier thuis? Zorgen we er echt voor dat ze zich hier thuis kunnen voelen? Soms moet daar inspanning voor worden verricht. Het gaat niet vanzelf.